Kragujevac je bio centar automobilske industrije u bivšoj Jugoslaviji

Kada bi nekoga pitali koji mu automobil pada na pamet kao jedinstveni simbol bivše Jugoslavije verovatno bi mnogi rekli da je to Jugo 45. On se tokom osamdesetih izvozio u SAD, a tamo je doživeo, blago rečeno, neuspeh i bio jedan od onih automobila na koje su svi gledali s podsmehom.

Nije to jedini automobili koji će starijim generacijama pasti na pamet kada se spomenu legendarna vozila popularna u bivšoj državi. Trabant, Varburg, Zastava 750, Zastava 101, samo su neki od automobila koji su se mogli svakodnevno viđati na putevima. O popularnosti ovih legendarnih automobila govori i činjenica da su nekima od njih pojedini bendovi posvetili pokoji stih, a ponekad i celu pesmu.

Kragujevac je slovio kao centar automobilske industrije bivše Jugoslavije, a mnoge firme širom bivše države počele su polako da otvaraju pogone stranim proizvođačima pa su tako saradnju s njima ostvarile kompanije poput slovenačkog Tomosa u Kopru ili IMV-a u Novom Mestu. Ekipa Telegrama je izabrala listu najpopularnijih automobila koji su se vozili u Jugoslaviji.

JUGO 45

Jugo 45 se proizvodio od 1981. godine u fabrici “Zastava Auto” iz Kragujevca. Italijanska kompanija “Fijat” dizajnirala je Jugo za Zastavu, a nacrt za automobil napravljen je po šasiji “Fijata 127″ koji je bio drugačiji po izgledu. Na evropskim tržištima Jugo 45 je dobio ime Jugo Koral, a tokom osamdesetih se izvozio u SAD gde je proglašen i najjeftinijim autom za kupovinu. Proizvodnja Juga obustavljena je u novembru 2008. godine.

ZASTAVA 750

Zastava 750 bio je popularan po nazivu fića. Radi se o legendarnom simbolu Jugoslavije koji se počeo proizvoditi u pogonima Crvene zastave 1962. godine po licenci “Fijata 600″. Ovaj automobil proizvodio se sve do 1985. godine. Zastava 750 se koristila u brojnim službama bivše Jugoslavije pa je tako bio vozilo nekadašnje milicije, auto-škola i auto-klubova.

CITROEN 2CV

Citroen 2CV ili “Spaček” osmislio je Francuz Pjer-Žul Bulunže. Na prostorima Jugoslavije “Spaček” se proizvodio u slovenačkoj fabrici Tomos koja se nalazila u Kopru. 1964. godine Citroen i Tomos se udružuju pa nastaje firma Cimos u kojoj su proizvedeni Citroen Ami, Ajkula, GS, AX, BW, CX,Visa i Dijana.

LADA 1300

Lada 1300 nastala je na osnovi “Fijata 124″. Ona se proizvodila u bivšem SSSR-u, a model 1300 bio je jedan od najpoznatijih modela automobila u Jugoslaviji. Lada 1300 slovila je kao nepoderiv automobil, kao i svaki Ladin model, ali se radilo samo o propagandi jer je kvalitet Lade često dovođen u pitanje.

VARBURG

Varburg je dobio ime po dvorcu Varburg u Ajzenahu. Automobil se proizvodio u fabrici “Fahrcugfabrik Ajzenah” u Istočnoj Nemačkoj od 1966. do 1988. godine. On je bio relativno brz i prostran, a jedna od vrlina mu je bila i pouzdanost jer se nije previše kvario.

TRABANT

Trabant se proizvodio u fabrici VEB Zahsenring u istočno-nemačkom gradu Cvikau od 1958. godine. Jednako kao i Varburg, prodaja Trabanta u Jugoslaviji bila je zastupljena još na početku 60-ih godina. Ono što se posebno isticalo kod Trabanta bila je njegova izrada jer je on napravljen od plastificiranog pamučnog otpada što ga je činilo laganim, ali i jeftinim.

RENO 4

Reno 4 se proizvodio od 1973. pa do 1992. godine u fabrici IMV u Novom Mestu u Sloveniji koja je danas u vlasništvu Renoa. Radi se o automobilu koji je bio česta pojava na putevima Jugoslavije. U Sloveniji je proizvedeno 575.960 Renoa.

NSU Prinz

NSU Prinz se od 1965. godine sklapao u sarajevskoj fabrici Pretis (Preduzeće Tito Sarajevo) koja je bila jedna od najvećih fabrika namenske industrije koja je poznata po ekspres loncu za ubrzano kuvanje, a u njoj je sklopljeno oko 15 hiljada automobila.

ZASTAVA 101

Zastava 101, popularno nazvan Stojadin, proizvodio se od 1971. godine u fabrici Zastava u Kragujevcu. Stojadin je napravljen prema modelu “Fijata 600D” i proizvodio se sve do 2008. godine. Osim u Jugoslaviji, Stojadin je bio popularan u Egiptu gde se automobil sklapao na osnovi gotovih delova koji su stizali iz Srbije.

MERCEDES W123

Mercedes W123 su obožavali taksisti i gastarbajteri koji su svoj poslovni uspeh u inostranstvu iskazivali njime.

OSTIN

Slovenačka firma IMV 1967. godine počela je sklapati Ostin modele poput I300, Ostin Maksi 1500 i Maksi 1750, ali i čuveni Mini 1000.

VW GOLF

Folksvagen golf se proizvodio u TAS-u (Tvornici automobila Sarajevo) od 1976. godine i u Sarajevu je proizvedeno 150 hiljada automobila. Golf je bio naročito popularan u Jugoslaviji, pogotovo Golf dvojka koji je počeo da se proizvodi 1985. godine.

OPEL KADET

Opel automobili su se počeli proizvoditi 1977. godine u IDA-i (Industrija delova automobila) u Kikindi, a među njima se nalazio i Opel Kadet koji je zbog svoje pouzdanosti i dostupnosti postao popularan.

Izvor: Telegraf.rs / Izvor: telegram.hr